اصول چیدمان در طراحی داخلی

آیا تا به‌حال به این نکته توجه کرده‌اید که افراد با تغییرات بسیار جزئی و ساده فضای زندگی و کار خود را متحول می‌کنند؟ راهکارها و ترفندهایی که با صرف کمترین هزینه و وقت به‌صورت بسیار هوشمندانه‌ای از فضا استفاده‌ای بهینه می‌کنند. در این متن روش‌ها و اصول چیدمان در طراحی داخلی و چگونگی تغییر بهینۀ فضا را به شما آموزش خواهیم داد و در ادامه به تشریح آن‌ها خواهیم پرداخت.

در ابتدا باید عنوان کرد که پیشنهاد و تعیین چیدمان و بیان ساده‌تر تعیین محل وسایل و مبلمان فضاها از کلیدی‌ترین تصمیم‌هایی است که در فرآیند دکوراسیون و طراحی داخلی از سوی متخصصان این حوزه اتخاذ می‌شود. طراحان و صاحب نظران بر این باورند که در هنر چیدمان ان زمان بیشتر اهمیت می‌یابد که فضایی بسیار کوچک در اختیار داریم، زیرا در این شرایط کار باید بیش از پیش با ظرافت و دقت هرچه تمام‌تر صورت پذیرد.

امروزه باتوجه به رشد چشمگیر جمعیت و افزایش رو به رشد تقاضا برای سکونت در کلان شهرها، خانه‌هایی با مساحت کم بخش عمده‌ای از فضاهای مسکونی را تشکیل می‌دهند و این مهم اهمیت پرداختن به چگونگی چیدمان در این فضاها را از همیشه ضروری‌تری خواهد کرد.

اصول بنیادی در طراحی چیدمان فضا

در طراحی چیدمان یک فضا در گام اول باید به اصل‌های بنیادین و ابتدایی توجه نمود که این اصول عبارتند از کاربرد فضا، شناخت انواع سبک‌های رایج چیدمان، روانشناسی موقعیت و رنگ، شناسایی کادرها و دیوارها، آشنایی با بدن و تناسبات انسانی و بعلاوه تأثیر نور در فضا از جمله مهمترین نکاتی است که در ابتدای کار باید مد نظر قرار گیرد. در طراحی چیدمان در فضای کلاسیک،  به دو تقسیم می‌شوند، که در ادامه به معرفی و ذکر ویژگی‌های مشخصه هرکدام خواهیم پرداخت.

سبک انگلیسی، در این سبک ویژگی بارز و تعیین کننده نقش پررنگ خط‌های مستقیم است که در سبک‌های متنوعی همچون جورجین، برادران آدامز، رایت و شرایتون قابل رویت است. سبک فرانسوی، که برعکس سبک پیشین خطوط منحنی وجه مشخصۀ آن است که در گرایش‌هایی همچون باروک، روکوکو و امپایر ریشه‌های آن را می‌توان بازیابی کرد.

باید تأکید کرد که در یک طرح جانمایی و چیدمان صحیح و فکر شده هدف غایی بکارگیری و درگیری تمام حواس کاربر فضا خواهد بود. در راستای شرح دقیق‌تری از این مفهوم باید اذعان کرد که حس شنوایی را می‌توان بوسیلۀ کنترل آلودگی‌های صوتی و عایق‌کاری باتوجه به نوع کاربری محقق نمود، شاید در نظر شما تأکید، تقویت و بکارگیری حس بویایی کاری بس دشوار بنظر آید اما آنچه این کیفیت را حائز اهمیت می‌کند.

اهمیت حس لامسه در فضاها

جانمایی فضاها و در مرتبۀ بعدی وسایل به‌گونه‌ای است که رایحه‌های مطبوع و نامطبوع تولید شده در سطح فضا به‌درستی قابل مدیریت گردند. در گام بعدی باید اهمیت حس لامسه در فضاها را تحلیل نماییم، این کیفیت با تأکید و ایجاد تعادل میان بافت‌های استفاده شده در فضا قابل تحقق خواهد بود به نحوی که با استفاده از تنوع مصالحی همچون استیل، انواع کفپوش‌های چوبی، سنگ‌های طبیعی و مصنوعی، موکت‌ها و فرش‌ها و سایر گونه‌های مصالح می‌توان تنوع و تعادل را در فضاها به ارمغان آوریم.

بکارگیری حس بینایی برای ایجاد تعادل در فضا

حس بینایی را می‌توان با استفاده از تعادل و عدم تعادل در فضا در راستای چیدمانی بهتر بکار گیریم به این معنا که در فضاهایی با چیدمان‌هایی کلاسیک فضا به‌گونه‌ای متقارن چیدمان می‌گردد و بالعکس در فضاهای مدرن با بهره‌گیری از گونه‌ای عدم تقارن و با داشتن گونه‌ای تعادل نظم رایج را برهم زده و فضایی متنوع‌تر و با روحی شاداب‌تر و صمیی‌تر بوجود خواهد آمد.

در کنار بکارگیری حواس برخی مفاهیم همچون تأکید و وحدت نیز ما را در شکل‌دهی هرچه بهتر طرح یک چیدمان یاری می‌کند. با بکارگیری انواع سازماندهی‌های خطی و محصور می‌توان وحدت را در فضا بوجود آورد، که از اثرات مفید آن می‌توان به دعوت‌کنندگی و جلب نظر کاربر، خاصیت درک‌پذیری و یا به بیان ساده‌تر درک سادۀ فضا اشاره نمود.

بعلاوه با استفاده از تغییر و تنوع در هندسه فضا، بافت، اندازه، موقعیت قرارگیری و رنگ فضا امکان تأکید بر روی یک نقطه یا یک فضای مشخص برای ما فراهم خواهد آمد. از طرفی نباید از نورپردازی غافل شوید در نظر داشته باشید که در طراحی خود با ترکیب نورهای طبیعی و مصنوعی و طراحی چگونگی و کیفیت تابش آن‌ها می‌توانید کیفیتی متفائت به فضای خود بدهید.در ادامه به دلیل اهمیت چیدمان در فضای مسکونی به شرح نکات حائز اهمیت و راهکارهای طراحی در این فضا خواهیم پرداخت.

نکات حائز اهمیت و راهکارهای طراحی

فضا ورودی

در اولین برخورد و ورود به فضا ورودی و پیش فضای آن نقش کلیدی را در این فضا ایفا می‌کنند. این فضاها در دو سطح کلان خرد قابل بررسی خواهند بود، لابی‌های ورودی و فضاهای تقسیم و ورودی‌هایی که از فضای باز شروع می‌شوند. در ورودی‌هایی که در آن‌ها پله نقش اصلی را بازی می‌کند بهتر است از رنگ‌های گرم و کرم و وروردی‌هایی که با فضای سبز آغاز می‌شوند توصیه می‌گردد.

از رنگ‌های سرد همچون سبز به دلیل برقراری تعادل و کمپوزسیون متعادل بهره برد. باید خاطر نشان کرد که در کنار رنگ مصالح نیز در طراحی چیدمان این فضاها داری نقشی کلیدی هستند مصالحی همچون شیشه حسی از سردی در فضا القا خواهند کرد که در ترکیب با بفت‌ها و فرم‌های متنوع می‌توان برای این فضا بسته به خواست‌های کارفرما طیف متنوعی از کیفیت‌ها را ایجاد نمود.

آشپزخانه‌ها

آشپزخانه‌ها با توجه به نوع و تعداد استفاده‌کنندگان از خانه می‌تواند به گونه‌های متفاوتی طراحی و چیدمان شود این طیف شامل آشپزخانه‌های موازی، خظی، جزیره‌ای و ال اس. در فضاهای بزرگ اولویت با آشپزخانه‌های جزیره‌ای و یو شکل خواهد بود است. در این فضا انتخاب هوشمندانه نوع بدنه و کف‌سازی و رنگ از نکات حائز اهمیت است. بهترین مصالح برای کف آشپزخانه‌ها به دلیل سهولت در انجام تمیزکاری سرامیک‌های سنگی هستند. استفاده از رنگ در فضای آشپزخانه بهتر است از طیف رنگ‌های گرم تا خنثی صورت پذیرد.

سرویس‌های بهداشتی و حمام

در سرویس‌های بهداشتی و حمام عناصر اصلی مورد توجه روشویی، وان، توالن فرنگی و ایرانی، دوش و آینه سایر کالاهای وابسته است که در طراحی چیدمان باید به موقعیت قرارگیری هر کدام و نحوۀ قرارگیری آن‌ها در کنار یکدیگر توجه نمود. بهترین کفپوش برای این فضا سرامیک توصیه شده‌است و از طرفی در یک نکتۀ تکمیلی باید تأکید کرد که سقف‌های کاذب در این فضا از جمله عناصر تعیین کننده هستند که به کوتاه و متعادل‌تر کردن ارتفاع در این فضاها کمک خواهند کرد.

فضاهای نشیمن

می‌توان این گونه عنوان کرد که فضای نشیمن از اصلی‌ترین فضاهای هر خانه است و طراحی چیدمان آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. باتوجه به سبک انتخابی برای طراحی کلی خانه می‌توان آ«ها را به شیوۀ ساده و کلاسیک یا مدرن  طراحی کرد که انتخاب این سبک‌ها انتخاب و گزینش سایر وسایل از جمله مبل‌ها، میزها و وسایل روشنایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

باتوجه به سفارش کارفرما و همچنین ابعاد فضا می‌توان از مبلمان‌های مدور، مستطیل و … با جنس‌های متنوعی همچون چوب و چرم استفاده کرد. بعلاوه به دلیل تنوع مبلمان در جهت تفکیک فضاها می‌توان از رنگ، اختلاف مصالح و یا نورپردازی بهره‌ گرفت. نورپردازی در این فضاها به صورت عمومی، دکوراتیو و محیطی صورت می‌گیرد.

اتاق خواب

اتاق خواب آخرین فضایی است که در این مقاله به آن می‌پردازیم. عناصر اصلی این فضا تخت، کمد میز آرایش و مطالعه است که باتوجه به سن، جنسیت و سلیقه و نیاز کارفرما می‌توان همچون سایر فضاها طیف متنوعی از چیدمان را پیشنهاد داد. اما از نکات مشترک میان همۀ این طراحی‌ها توجه به اصول عایق‌بندی صدا یا اصول آکوستیک است که آسایش را برای کاربر به ارمغان می‌آورد.

کفپوش‌ها

در گام بعدی توصیه می‌شود در مجاورت تخت از کفپوش‌ها و فرش‌هایی با بافت نرم بهره‌گیری شود. باتوجه به نحوۀ نورگیری رنک اتاق نیز از جمله تصمیمات کلیدی است در اتاق‌هایی با نور شمالی و سرد از رنگ‌های گرم و در حالت جنوبی و نور گرم از رنگ‌های متنوعی می‌توان در طراحی فضا استفاده نمود. بهتر است دقت کنیم که تخت در موقعیت روبه‌روی پنجره و در ورودی اتاق قرار نگیرد و فضای مطالعه و یا میز آرایش در نزدیکی و مجاورت پنجره مکان‌یابی شود.

بطور کلی و برای جمع‌بندی نهایی باید در نظر داشته باشیم که با علم بر مقیاس انسانی و ارتباط فضاهای عمومی و خصوی در کنار یکدیگر با طراحی و پیشنهاد طرح کمپوزسیون مناسب می‌توان فضای بهتری را برای کابر فراهم نماییم.