پتینه و پتینه کاری
امروزه استفاده از پتینه در فضای داخلی در کنار سایر فنون و تکنیکهای دکوراتیو در دکوراسیون داخلی رواج یافته و این موضوع آشنایی بیشتر با این حرفه، تکینکهای آن، انواع و شاخههای وابسته به آن را از هر زمان دیگری ضروریتر میکند. آنچه در ابتدای این مقاله عنوان میکنیم شرح و تاریخچۀ مختصری از پتینه بوده که به جهت اهمیت تاریخی و باستانی بودن آن در ابتدای امر بیش از پیش واجد اهمیت است.
پتینه به چه معنی است؟
در ریشۀ لغوی میتوان پتینه را به ایتالیای قرن هفدهم میلادی نسبت داد، که بهصورتی خالص و بدون تغییر وارد سایر زبانها شدهاست و بهطور مثال در زبانهای فرانسه و فارسی با عنوان پتینه از آن یاد میشود. در معنای لغت پتینه به فرآیندی اطلاق میشود که بر اثر مرور زمان بر آثار هنری نمایان میشود، این اثرها مواردی همچون خوردگی، پوسته شدن و ظهور رنگهای قدیمی مانند رنگ سبز پاتین خواهند بود.
این پدیدهها در حضور رطوبت سرعت بیشتری یافته و این عامل کاتالیزگر این دست پدیده بشمار میآید. پس از آشنایی اولیه با این مفهوم و و تکنیک باید اذعان کنیم که امروزه واژۀ پتینه در بازار کار طراحی و معماری داخلی به اشتباه مورد استفاده قرار گرفتهاست و این موضوع سبب شده که این واژه به حوزۀ وسیعی از تکنیکها از جمله رنگهای دکوراتیو نسبت داده شود.
آنچه ما امروز بر سطح دیوارها و سقفها به عنوان عاملی تزئینی اضافه میکنیم، نه صرفاً هنر پتینه بلکه گونهای از رنگهای تزئینی و دکوراتیو است، که به غلط به آنها واژۀ پتینه نسبت دادهشده است. پس دیگر بر ما روشن است که پتینه گونهای کهنه و آنتیککاری است کما اینکه امروز ما با استفاده از رنگها و تکنیکهای متفاوتی فضا را تزئین میکنیم پس باتوجه به آنچه گفته شد در کنار پتینه میبایست تعریفی از رنگهای دکوراتیو و تزئینی نیز ارائه دهیم.
رنگهای دکوراتیو و تزئینی
پیشینۀ اولین نمونه از رنگهای تزئینی را میتوان در هنر یونانیان و مصریان دنبال کرد که عموماً در تزئین فضای معابد، آرامگاهها، مجسمهها و … استفاده میشدند. در دورههای بعدی همچون یونانیان و در ادامه این معماران و هنرمندان فرانسوی و ایتالیایی بودند که در دورههایی همچون رنسانس و دورههای پس از آن به رنگهای دکوراتیو و تزئینی پرداختند و روشهای اجرا و پیادهسازی آن را توسعه دادند.
انواع مختلف پتینه
در ابتدا این تکنیکها تنها در خانهها و کاخهای اشراف پیاده و اجرا میشدند و به دلیل علاقۀ هنرمندان آن دوره به بازسازی طبیعت و تقلید از آن این تکنیک در بازسازی طرحهایی از طبیعت همچون آسمان و درخت استفاده میشده است. حال باتوجه به به پیشرفتهای حاصل در هنر و متریال و تکنیکهای اجرای آن امروزه ویرایشها و پردازشهای مدرن جلوۀ جدیدی به هنر پتینه بخشیده است. پس از این تعارف حال زمان آن رسیده که به گونههای برجستۀ پتینه بپردازیم. پتینهها به گونههای متنوعی همچون کلاسیک و مدرن، روغنی و اکرلیک، برجسته و تخت، سنتی و ایتالیایی تقسیم میشوند.
پتینه ایتالیایی با توجه به زادگاه این هنر در این کشور از برجستهترین این هنر است. این پتینه باتوجه به مصالح مورد استفاده و تکنیک آن به دستۀ پلاستر و تخت و برجسته قابل تقسیم است. برای پیادهسازی پتینۀ برجسته از گونهای خمیر خاص که از سنگ آهک خورد پدید میآید که با پودر سنگ مرمر مخلوط میگردد که این مخلوط در مجاورت هوا و سخت شدگی تبدیل به گونهای سنگ جدید میشود و پس از آن انواع رنگآمیزی بر روی آن قابل اجرا خواهد بود.
کاربرد پتینه برجسته در معماری و دکوراسیون داخلی
این تکنیک از جمله آن دسته از روشهایی است که در معماری و دکوراسیون داخلی بسیار مورد استقبال قرار گرفته است و در غالب موارد در فضاهایی همچون رستورانها، سالنهای تشریفات، هتلها، دفاتر شرکتهای خصوصی و …اجرا میگردد. هزینه پایین باتوجه به حجم کار از ویژگیهای بارز این سبک است، مقاومت بالا نیز از جمله خصایصی است که این سبک را مورد پذیرش بیشتر قرار میدهد.
در ادامه به بررسی گونههایی دیگری از پتینه میپردازیم که باتوجه به تکنیک ارائه، اجرا و پیادهسازی از یکدیگر متمایز میشوند. باید در نظر داشته باشیم که این تکنیکها بسیار متنوع بوده و در این مقاله فقط به برخی از بارزترین آنها میپردازیم.
پتینهکاری با متریال اسفنج به گونهای از کار گفته میشود که پس از رنگآمیزی سطح بهصورت پایه و اطمینان از خشک شدن سطوح بهصورت کامل، با بهرهگیری از ابزار فوقالذکر و رنگی متضاد و متفاوت قادر هستید طرح و بافت خودتان را با ضربه زدن بر زمینۀ پایه پیادهسازی کنید. پارچه نیز از دیگر ابزارهای پرطرفدار این تکنیک است؛ همچون روش پیشین، پس از پیادهسازی بستر کار میتوانید پارچه را بهگونۀ خاصی تا کرده تا بهصورت وردنه درآید و حال قادر هستید با این حجم وردنه مانند جلوهای خاص به دیوارهای خود ببخشید.
یکی از تکنیکهای متفاوت اجرای پتینه به رنگبرداری معروف است، تفاوت آن با روشهای قبلی در آن است که رنگ زمینه بهگونهای رقیقتر اجرا شده و پیش از خشک شدن آن با پارچهای خشک یا آغشته به تینر با ضربه زدن قادر هستید رنگ را از روی بخشهایی از دیوار برداشته و طرح مورد نظر خود را پیادهسازی کنید. در اینجا زمان آن فرا رسیده که پس پرداختن به تعاریف و انواع و نمونههای برجسته به کاربرد و اهمیت پتینه در معماری داخلی بپردازیم.
کاربرد و اهمیت پتینه در معماری داخلی
شاید این سوال برای شما نیز پدید آید که چرا پتینه روش مناسبی برای دکوراسیون داخلی است و برتری آن به نسبت سایر روشها در چیست؟ باید خاطر نشان کنیم در مقایسه با تکنیک رنگآمیزی کهن، این روش از تنوع بسیاری برخورد است و فضاهای یکنواخت و ساده و معمولی را بهصورت چشمگیری ارتقاء خواهد داد. این روش به شما امکان گونهای مرمت اولیه با اختصاص هزینۀ نسبتاً کم را میدهد.
این روش همانطور که پیش از این ذکر شد بسیار مقاوم است و بهعلاوه ضد آب بودن امکان تمیزکاری را نیز برای شما از همیشه آسانتر میکند. از طرفی به دلیل شیوۀ پیدهسازی و اجرا مرمت قسمتی از دیوار یا سطح در صورت آسیب دیدن بهسهولت قابل انجام خواهد بود. از همه مهمتر سرعت بالای اجرا و عدم وجود بوی نامطبوع در زمان اجرا ویژگی دیگر این سبک خواهد بود. از بعد اقتصادی نیز باید خاطر نشان کنیم که در مقابل سایر روشهای میتوانیم طرحهای مورد نظر خود در کاغذ دیواری را به راحتی با هزینۀ کمتری بر سطوح مورد نظر خود اجرا نماییم.
جمعبندی
در مجموع امروزه پتینه جایگزین مطلوبی برای رنگهای سنتی و بلکا است، و به دلیل هزینۀ بسیار زیاد تکنیکهای پیشین از پیتینه استفاده میشود که نه تنها خاصیت دکوراتیو دارد بلکه خاصیت عایق نیز بدنبال دارد. در خانههای مسکونی امروزی تقریباً در تمامی فضاها میتوان از پتینه استفاده نماییم از جمله آن میتوان به شاخص نمودن سقفهای ورودیها و لابی، تزئین و الحاقات اطراف پیشخوان و اپن آشپزخانه، دیوارها و سقفهای اتاقهای خواب و ترمیم همۀ سطوح دارای ترک اشاره کرد. در کنار پتینه کردن فضای داخلی، پتینهکاری بر روی وسایل خانه را نیز از جمله کاربردهای این حرفه خاطر نشان کرد.
این نوع از کار مورد توجه کاربرانی است که در دنیای مدرن امروزی بهدنبال طرحهای کلاسیک هستند این روش برای آنها این امکان را فراهم میکند تا با تکنیکهای کهنهکاری گلدانها، چراغها ،نورها، میزها و وسایل خانههای خود را به گونهای متفاوت آذین نمایند.
آموزش پتینه در آموزشگاه پتینه کاری پیشکسوتان در غالب یک دوره جامع و کامل، برای آموزش پتینه روی سطوح و پتینه روی اجسام برگزار میشود و دانشجویان در پایان دوره پتینه میتوانند خود را بهعنوان یک پتینه کار حرفهای در بازار کار معرفی کرده و پروژههای مختلف را به خوبی اجرا نمایند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد دوره آموزش پتینه با شمارههای 22706967 و 22706966 تماس حاصل فرمائید.